6مارس 2024 - بیش از 20 سال است که پروفسور شارین فوربس و تیمش، عوامل کلیدی دخیل در بهترین تطابق بین اهداکنندگان و گیرندگان پیوند جزایر را بررسی کرده اند.

در پیوند جزایر، مجموعه‌ای از سلول‌های بتای انسولین‌ساز از پانکراس اهداکننده به فرد مبتلا به دیابت نوع 1 پیوند زده می‌شود.پیوند جزایر می تواند به افراد مبتلا به دیابت نوع 1 کمک کند تا دوباره انسولین تولید کنند و سطح قند خون ثابت تری داشته باشند و همچنین قبل از افت شدید قند خون از آن آگاه شوند.

اما حتی پس از پیوند جزایر، حمله ی ایمنی در بدن افراد مبتلا به دیابت نوع 1 هنوز فعال است، بنابراین افرادی که پیوند جزایر دریافت می کنند باید داروهایی مصرف کنند که توان سیستم ایمنی آنها را کاهش دهد تا از سلول های اهدایی محافظت گردد.

از آنجایی که با کمبود سلول های اهدا کننده مواجه هستیم، تعداد بسیار کمی از افراد می توانند در حال حاضر از پیوند جزایر بهره مند شوند. این بدان معناست که دادن داروهای سرکوبگر ایمنی، بهترین شانس برای بقای این سلول های گرانبها را ایجاد می کند، و برای افزایش مزایای این درمان تغییر دهنده حیاتی است.

تطابق پزشکی

آنتی ژن های لوکوسیت انسانی (HLA) پروتئین هایی هستند که بر روی سطوح سلول ها یافت می شوند. آن‌ها سیگنال‌هایی هستند که سیستم ایمنی از آن‌ها استفاده می‌کند تا بفهمد کدام سلول‌ها متعلق به بدن شما هستند و کدام‌ها نیستند، و باید از بین بروند.

همه ما انواع مختلفی ازHLA ها را داریم. بررسی تطابق HLA بین اهداکننده ی عضو و فردی که پیوند عضو را دریافت می‌کند، فرآیند مهمی است.

اگر اهداکننده و گیرنده از نظر HLA با هم تطابق نداشته باشند- به این معنی که انواع HLA مشابهی ندارند- احتمال رد اندام جدید در بدن بیشتر است. اما در حال حاضر، برخلاف سایر پیوند اعضا، پزشکان از تطبیق HLA برای تطبیق اهداکنندگان و گیرندگان پیوند جزایر، استفاده نمی‌کنند.

بیش از یک دهه است که به پروفسور Shareen Forbes متخصص پیوند جزایر در دانشگاه ادینبورگ، کمک مالی می شود تا راه هایی برای به حداکثر رساندن مزایای پیوند جزایر برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1 پیدا کند.در آخرین مطالعه، او می‌خواست بررسی کند که آیا انواعHLA اهداکنندگان و گیرندگان می‌تواند بر عملکرد پیوند جزایر تأثیر بگذارد یا خیر. به طور خاص، او بر روی گروهی از انواع HLA تمرکز کرد که مشخص شده است که با دیابت نوع 1 مرتبط هستند.

نتایج این تحقیق

محققان 268 فرد مبتلا به دیابت نوع 1 که پیوند جزایر برای آنها در کانادا انجام شده بود را مورد بررسی قرار دادند. آنها جزایر اهدایی را از بین یک تا سه اهداکننده ی مختلف دریافت کرده بودند.

محققان تمام گیرندگان و اهداکنندگان را از نظر انواع HLA مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند و آنها را برای 18 سال پیگیری کردند تا میزان موفقیت پیوندها را بررسی کنند. آنها این را با نظارت بر سطح قند خون شرکت کنندگان و میزان انسولین تولید شده توسط سلول های پیوندی اندازه گیری کردند.

محققان گفتند: بنظر می رسد که نوع HLA گیرندگان پیوند بر موفقیت آمیز بودن یا نبودن پیوند تأثیری ندارد اما نوع HLA اهداکنندگان اهمیت دارد.

نتایج نشان داد که دریافت کنندگانی که جزایریی را از اهداکنندگانی دریافت کردند که دارای نوع خاصی از HLA به نام HLA-DQ8 بودند، نتایج بهتری نسبت به افرادی داشتند که فاقد این نوع HLA بودند. به نظر می‌رسید که جزایر اهدایی از افراد دارای HLA-DQ8، بیشتر زنده مانده و مدت بیشتری انسولین تولید می‌کنند.

محققان فکر می کنند که این ممکن است تا حدی به این دلیل باشد که این نوع HLA می تواند به پنهان کردن جزایر پیوندی از سیستم ایمنی فرد گیرنده کمک کند و از آنها در برابر حمله ی سیستم ایمنی محافظت نماید.

آنها همچنین نوع دیگری از HLA اهداکننده را پیدا کردند که به نظر می رسید با پیوندهای کمتر موفق مرتبط است، و جزایر با احتمال بیشتری در طول زمان شکست می خورند.

به سوی عصر جدیدی از درمان های دیابت نوع 1

اکنون برای تأیید این یافته‌ها به تحقیقات بیشتری نیاز داریم، اما این تحقیق، ارزش بالقوه ی تطابق HLA در پیوند جزایر را روشن کرد.

همچنین نشان داد که انتخاب اهداکنندگان دارای سیگنال HLA-DQ8 ممکن است راهی جدید برای به حداکثر رساندن موفقیت پیوند جزایر برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1 باشد.

فراتر از پیوند جزایر، این بینش های جدید همچنین می تواند به محققان کمک کند تا سلول های بتا قوی تری را در آزمایشگاه رشد دهند، یا از این بینش برای ایجاد ایمونوتراپی های بهتری استفاده کنند که سیستم ایمنی را دوباره برنامه ریزی می کند تا پیشرفت دیابت نوع 1 را کُند یا متوقف کند.

در جای دیگر، پروفسور فوربس همچنین تیمی را برای مطالعه ی راه‌های نوآورانه‌تر برای آشکار کردن مزایای پیوند سلول‌های جزایر در پروژه جدیدی که اخیراً از طریق کمپین بزرگ دیابت نوع 1 تأمین مالی شده است، هدایت می‌کند .با همکاری روزافزون دانشمندان برای مقابله با دیابت نوع 1، ما به روزی نزدیک می شویم که تزریق روزانه انسولین و نظارت مداوم بر قند خون برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1، به دست فراموشی سپرده شود.

منبع:

https://www.diabetes.org.uk/about-us/news-and-views/research-delves-deeper-islet-transplant-match-making-people-type-1-diabetes